Nabeuh Gamelan
Ku: Nina Rahayu Nadéa
Kuduprak...
kuduprak... kuduprak. Sora-sora kadéngé atra maturan peuting.
Kalan-kalan kadéngé cérécétna sora anak hayam tingcariak. Mépéndé simpé. Kasieun kumelendang
ngarungkupan peuting anu mingkin comrék. Hujan ngaririncik nambahan kasimpé jeung kasieun anu pohara.
Kedepluk...
kedepluk... Sora nu leumpang. Bulak-balik ngurilingan Lembur Dadapan. Pabaur
jeung sora cihujan nu anteng maturan peuting. Sakapeung kadéngé
sora budak leutik ceurik hawar-hawar. Sakapeung kadéngé nu ngobrol teu puguh alang
ujurna. Beuki peuting kasieun beuki nambahan.
Kabéh warga euweuh nu wani ngulampreng.
Leuwih hadé
ngaringkeb. Ngahéphép di jero simbut séwang-séwangan. Api-api pareurem bari
jeung angger nyaring. Kakeueung maturan maranéhna unggal peuting. Saprak
kajadian harita.
*
Suadmi
pohara atoh lain dikieu. Pindah imah téh enya geuning kaala hasilna. Usaha
jujualan kana kaén, nu asalna tiisieun ayeuna mah menyat. Karék
gé
bubulanan pindah ka lembur Dadapan karasa pisan
usahana nérékél. Imah nu tadina ngan saukur ngontrak, lila-lila bisa
kapimilik. Sarta teu lila ti dinya imah nu asalna panggung téh
langsung dioméan jadi sigrong.
Ku
ayana Suadmi, warga kabawakeun untung. Usaha Suadmi dina urusan dadagangan
saeutik lobana geus ngabantu warga. Para
pamuda anu tinghariul euweuh gawé ayeuna mah bisa boga duit ku cara babantu
di toko Suadmi. Sikep Suadmi anu soméah, handap asor jadi nilai jual sarta pada
mikaresep batur. Tara ieuh adigung pédah beunghar. Éstu ngarasakeun ka jalma
leutik. Méré
mawéh
ka sasama. Tah ieu pisan anu ngalantarankeun dagangan Suadmi beuki laris waé.
Pada ngajugjug ti mana waé.
Anakna
nu ngan hiji-hijina éstu dinangna néngné. Naon waé
kahayangna tinangtu ditungut, tara diengkékeun deui. Harta lubak libuk
di mana waé.
Keur naon deui, ari lain keur nyugemakeun kulawarga mah.
Matakna basa anakna murihit hayang
geura disunatan, teu diengkékeun deui. Harita gé
langsung wé
ngayakeun sawala jeung dulur-dulur pon kitu deui tatangga dekeut pikeun
nyawalakeun perkara anakna nu rék disunatan.
“Leuh
tada teuing ramé atuh nya nyunatan budak téh?”
“Tangtu
waé,
Ceu. Boga budak ngan hiji-hijina. Ayeuna aya kahanyang. Nya pasti ku kuring rék
dikariakeun. Rék tatanggapan.” Walon Suadmi ka lanceukna.
“Halah
kacipta ieu lembur téh haneuteun. Malaur geus sabaraha taun tara aya nu nyaksian
tatanggapan. Hajat gedé. Apal sorangan kumaha kaayaan ékonomi Lembur Dadapan.”
“Enya
keun, itung-itung syukuran waé. Tisaprak kuring pindah ka dieu pan
can kungsi ngayakeun syukuran. Keun lah ayeuna mah rék dienyaankeun. Bari jeung
silaturahmi kuring ka sakabéh warga Dadapan.”
“Nanggap
naon kira-kirana?” Ki Mahmud, salaku
kokolot Dadapan nanya daria.
“Kuring
mah hayang nanggap gamelan sapuratina
lah. Ngahaja rék ngondang nu ti dayeuh. Tilu poe tilu peuting gé
sugema haté.
Keur nyenangkeun nu jadi anak.”
“Gamelan?”
Ki Mahmud nanya deui.
“Enya.
Gamelan.”
“Lamun
éta
mah asa teu panuju kuring téh.”
“Naha
jeung teu panuju sagala, Ki?”
“Lain
kitu tapi....”
“Geus
lah tong tapi-tapian. Wayahna isuk kénéh Karta, manéh
kudu nepungan tukang gamelan nu di dayeuh. Omat kitu, kudu!” Panon Suadmi ngarérét
ka Karta.
Batan
némbal
Karta ngadon ngahuleng... teu lémék teu nyarék.
“Kunaon,
Karta? Teu sanggup ka kota.... Tah dibéré ongkos tilu tikeleun.” Golosor
Suadmi mikeun duit ka Karta.
Béja
pabéja
béja.
Sili béjakeun.
Perkara Suadmi nu rék nanggap gamelan ti
dayeuh. Langsung jadi bahan paguneman warga Dadapan.
Malah
teu kungsi lila. Isukna Ki Mahmud datang ka imah Suadmi.
“Punten,
Néng.
Aki rék
nanya nu bener-benar. Enya kitu rék
nyunatan budak téh bari jeung rék tatanggapan gamelan sagala?”
“Enya,
pan kamari gé
Aki ngilu ngariung lain? Malah Karta gé geus nepungan tukang gamelan. Insya
alloh jadi, Ki. Tong hariwang.”
“Karta,
geus ka kota?” Ki Mahmud malik nanya.
“Enya,
Ki. Kuring téh
budak ngan hiji-hijina. Boga kahayang. Nya tinangtu rék ditedunan kahayangna.”
“Tapi
ceuk pikiran Aki nu bodo.... Mending tong nanggap gamelan sagala.”
“Ehm,
Aki hampura. Lain teu nurut ka aki salaku kokolot di dieu. Puguh ti baheula kénéh
kuring geus cacarékan. Ti méméh pindah ka lembur ieu. Lamun
boga milik, geus niat seja nabeuh
gamelan. Jeung na deui teu ngeunah lamun dibolaykeun téh. Kunaon kitu Ki, beut siga
ngahalangan kuring anu boga kahayang?” Suadmi rada nyereng.
“Hampura.
Ieu mah sakadar ngabéjakeun. Yén di lembur ieu mah, ti baheula gé
tara aya nu nanggap gamelan. Kokolot baheula geus papatah ka sakabéh
turunan. Teu meunang tatanggapan nu kitu cenah.... Dipahing!”
“Ki.
Nya enya atuh kolot baheula mah moal panuju. Punten lain ngahinakeun, kuring gé
apal kumaha ékonomi
warga di ieu. Moal aya nu mampu nanggap gamelan mah. Jeung na deui karuhun
atawa kokolot baheula ngomong kitu téh, ngahaja. Sangkan anak incu malikir, yén salaku jalma téh
kudu rikrik, kudu apik kana harta kitu tah. Intina mah bisi ngahamburkeun duit,
Ki. Naha Aki kungsi nanyakeun kunaon alesanna?”
Ki Mahmud ngahuleng. Da jeung
enyana manéhna
can kungsi nanyakeun perkara kunaon alesan kolot baheula teu meunang ngayakeun
nabeuh gamelan.
“Tuh
pan Aki gé
ngahuleng. Enya éta téh kitu lamun kudu dibéjakeun mah. Méh
rahayat Lembur Dadapan téh, teu ngahambur-hambur duit. Ari kuring? Pan Aki gé
nyaho sorangan. Insya alloh mampu keur ngayakeun kariaan mah. Moal nepi ka
nganjuk ngahutang. Wayahna tong aya nu nyarék kahayang kuring. Anggur
mantuan kéh
dina prungna.
*
Dina prungna acara nyunatan anakna Suadmi. Kabéh
warga tumplek ka dinya. Nu nongton ti sungklakna ti singklukna, pinuh. Pasti. Maranéhna
geus lila tara ningali acara kitu. Nu boga hajat téa atuh pan kaceluk jalma
beunghar. Atuh dina ngayakeun kariaan téh teu sirikna ngetrukeun eusi kanjut.
Warga
ngarasa saruka bungah, lian ti bisa ningali hiburan. Ogé bisa mawa dahareun anu loba
ka imah séwang-séwangan.
Salaku jalma beunghar anu béréhan, Suadmi hayang kabungahna
karasaan ogé
ku warga Lembur Dadapan. Teu ieuh ngopétkeun kana dahareun anu ngaleuya. Atuh
dina jero tilu poé mah, warga Dadapan téh teu marasak da boga
kadaharan bawa ti imah Suadmi, juragan kaén téa.
Kitu
deui budak sunat. Inyana kacida bungah.
Pangwilujeng jul jol ti ditu ti dieu. Rérés kariaan kaganti ku amplop nu
mucekil.
*
Wanci
tengah peuting keur jumplang jempling. Sora-sora arahéng asa nyalampeurkeun. Sora-sora
ti jauhna ngadarigleu muru Lembur Dadapan. Beuki deukeut beuki atra. Sora-sora
suku tinggedeblug. Eundeur. Nu keur sararé tibra kagareuwahkeun.
Geueuman
jeung keueung, éta nu karasa ku warga Dadapan. Ti danget harita, satutas
hajat rongkah. Lembur Dadapan karasa pikasieuneun. Ti Magrib maju ka peuting,
tara saurang gé nu wani ngulampreng ka luar. Mending ngumpi manéh
di imah séwang-séwangan.
Saminggu
ti harita kajadian ahéng tumiba. Maman, budak sunat téa kanyahoan geus teu nyawaan.
Maot ngadadak, waktu keur ulin sorangan di buruan imahna. Getih ngaley tina sela
biwirna, tina beuheungna aya tapak ngageleng héjo.
Balukar
kaleleban kunu jadi anak. Suadmi teu suhud kana usahana. Atuh beuki dieu Usaha
Suadmi beuki nyirorot. Usahana nangkub sapada hartita. Malah teu menyat deui. Komo barang salakina ngaragragkeun talak. Kapeurih Suadmi teu kaubaran. Manéhna indit ti éta lembur, lunta
sakaparan-paran. Ninggalkeun panineungan. Ninggalkeun imah sigrong.
Kedepluk...
kedepluk... kedepluk. Sora-sora atra. Asa jauh asa deukeut jadi batur warga Dadapan
unggal peuting. Sakapeung kadéngé sora gamelan disada.
Sakapeung kadéngé sora budak leutik ceurik eueuriheun di imah sigrong. Lembur Dadapan comrék.***
Nina Rahayu Nadéa. Lahir di Kota Garut 28
Agustus. Nulis dina bahasa Sunda jeung bahasa Indonesia. Tulisan sumebar dina
sawatara media.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar