Kamis, 31 Januari 2013

Dimuat di Majalah Mangle 31 Januari 2013


Kawin Aki-aki
Ku: Nina Rahayu Nadéa
                Kapaksa teu asup gawé. Da aya telepon penting. Aya gempungan keluarga, kitu cenah dina eusi telepon. Rék naon deui atuh nya? Kitu anu gumulung dina jero haté waktu nampa amanat dina telepon.
Karék surti waktu geus ngariung sadulur-dulur. Ngagebeg waktu bapak ngabéjaan rék kawin. Kawin deui. Kawin nu kadua kali tisaprak indung kuring ninggalkeun alam dunya. Nyeri haté. Enya nyeri haté kanu jadi bapak. Euweuh pisan perhatiana ka diri kuring. Ti tilu sadulur tinggal kuring nu can rimbitan. Pan manéhna nyaho kuring sakeudeung deui rék jatukrami. Sabulan deui. Tapi euweuh pisan basa jeung carita. Tadina mah atoh aya riungan keluarga téh, sugan téh rék nyawalakeun perkara kuring.
Ari pék? Leuh jauh tina panyangka. Ning ngadon riungan nyawalakeun dirina sorangan. Kasebeleun. Tapi teu bisa majar kumaha. Meureun geus kitu kahayangna. Geus pada apal, boga bapak téh kitu cupatna. Lamun dipikiran mah kanyeri-nyeri haté.
“Nya kitu wéh, omat dina poéana bapak kudu dianteurkeun.”
“Insya Alloh.”
“Hiji deui.”
“Naon deui, Pak?”
“Mun bisa mah udunan ti maranéh. Saeutik éwang. Dua juta euwang wé. Keun ari perkara mas kawin mah, Bapak gé da geus nyiapkeun.”
“Dua juta. Ah, teu langkung Bapak wé, da abdi kaleresan kosong,” ceuk kuring miheulaan bari jeung ngarérét ka nu jadi lanceuk. Dina haté keuheul pisan. Ngeunah wéh hayang dibantuan. Ka kuring gé teu saeutik-eutik acan barang béré. Euweuh pisan basa carita, keun wéh sina ihtiar sorangan.
“Nya baé atuh, tadina mah éra wéh. Ka ditu ngagilincing,” Bapak jamedud
***
Dina poéana, kuring sadulur-dulur nganteurkeun. Ngabélaan nyarter mobil hiji. Teu digugu kahayangna anu hayang ondang-ondang ka dulur anu deukeut. Kahayangna mah adi lanceukna jeung adi lanceuk almarhum (indung kuring) kudu dibéjaan.
“Atos wé hawatos. Rariweuh. Keun wéh urang nu ngariung,” cekéng kanu jadi bapak.
Ti imah nyubuh. Ngahaja. Da nu rék kaanjangan téh ayana di luar kota. Naméh nepi ka ditu teu beurang teuing. Ngarah téréh rérés. Maklum kabéh boga kasibukan séwang-séwangan. Dikersakeun poé kawinan téh, lain poé Minggu. Tapi poé Kemis, anu keur meujeuhna loba gawé.  Padahal basa riungan téh omat-omatan kanu jadi bapak. Sangkan poéan ngadahup téh kudu poé Minggu. Ari ieu? Enya rék teu digugu piraku da kanu jadi bapak. “Meunang ngitung jeung poé nu alus,” ceuk bapak. Ngabélaan gutreng heula jeung dunungan, anu antukna alhamdulillah ngidinan, sanggeus ditembongkeun eusi sms.
Lanceuk-lanceuk kuring marawa barudak. Da kitu kahayang akina, omat kudu dibawa.
“Palih mana ieu téh, Pak?” ceuk supir kanu jadi bapak.
“Kéla-kéla. Asa itu tuh lebah péngkolan,” Bapak semu asa-asa.
Léok supir muterkeun setir kabeulah kénca. Katinggali sawah héjo ngémploh ti ditu ti dieu. Teu katingali aya imah hiji-hiji acan.
“Leres, Pak ka dieu?” supir nandeskeun.
“Enya sok wé terus,  ké manggih pilemburan geura.”
Mobil nyemprung. Tapi beuki jauh asa teu katingali aya pilemburan. Nu puguh ngadon panggih jeung kekebonan. Nu dijero mobil geus teu puguh cicing. Komo deui nu jadi alo geus titatadi mula. Ngarenghik ka indungna.
“Mah, lami kénéh teu? Panas.”
“Muhun, abdi mah lapar.”
Rét kuring ningali kana jam dina pigeulang leungeun. Geus jam 12 beurang. Ari jangjian dirapalan  jam 9. Teuing sababaraha kali mobil puputeran. Nyasab.
“Ari Bapak, atos ka bumina?” kuring nanya.
“Pernah sakali. Ngan poho deui da harita téh peuting ka dieuna,” cenah semu éra. Duméh ditalék ku budak sababaraha kali.
“Leuh atuh kumaha apél téh teu paruguh,” nu jadi lanceuk ngomong.
“Telepon atuh, Ki?” ceuk alo.
“Nyéta telepona tinggaleun.”
“Tong cios nikah wé, Ki. Urang uih deui wéh, yu!. Adé mah panas sareng hareudang,” ceuk alo.
Leuh kumaha atuh. kabéh tingharuleng. Bari caricing di hiji warung. Kapaksa. Pédah Alo jeung nu lainna lalapar.
“Badé ka mana Bapak?” nu boga warung nanya.
Éta badé ka bumina bu Imas.”
“Muhun ngan ti tadi kukurilingan teu kapendak waé geuning,” lanceuk ka dua kuring ngomong semu keuheul.
“Bu imas?” nu boga warung kerung.
“Bu Imas nu nembé uih ti Arab, Minggu kamari.”
“Imas putrana almarhum Pak Soma?”
“Oh. Leres pisan. Manawi ibu uninga atuh,” Bapak semu atoh.
“Atuh éta mah baraya kénéh. Dupi bapak téh calonna téa kitu?”
“Leres.”
“Euleuh. Hayu atuh dijajapkeun. Bapak lepat jalan rupina. Kedahna méngkol ka katuhu, waktos mendak cagak téh.”
Alah siah. Jadi yeuh kuring boga indung téré nu kadu kalina, haté kuring ngagerendeng. Boro geus atoh,  moal jadi kawin.***          

Cerpen-dimuat di koran Kabar Priangan, 23 Januari 2013


Tabir
Oleh: Nina Rahayu Nadea
                Semenjak ibu meninggal ayah menjadi pemurung. Hari-harinya ia habiskan di kamarnya. Merangkul, memeluk baju pink peninggalan ibu. Hanya baju itu yang senantiasa menemani ayah. Sering kulihat ayah berbicara. Seolah baju itu adalah jelmaan ibu. Dalam senyap, seringkali kudengar cakap ayah. Dan seringkali pula kulihat air mata ayah  menetes membasahi baju itu.
                Baju pink peninggalan ibu. Hanya itulah satu-satunya baju yang ayah simpan. Tidak untuk yang lainnya. Padahal begitu banyak baju ibu yang lebih menarik. Pernah kuutarakan pada ayah untuk menyimpan baju ibu yang lain. Tepatnya baju dinas ibu yang seringkali dipakai ibu ke kantor. Tapi ayah menolak. Sementara baju-baju ibu yang lainnya tak satu pun ada dalam lemari menemani baju-baju ayah. Semua telah dibagikan pada sanak keluarga setelah tujuh hari ibu meninggal.  
                “Sudahlah Rat,  simpan baju itu di lemari,” ucap ayah membuat langkahku terhenti. Sejenak tertegun. Tapi kemudian menyadari dan berfikir bahwa itu kenangan satu-satu ayah tentang mendiang ibu. Segera kubalikan badanku, menggantungkan baju itu di tempat semula. Berderet dalam lemari bersamaan dengan baju-baju ayah yang lainnya.
                Baju gamis warna pink. Menawan. Pinknya tidak terlalu menyala. Lembut. Di bagian atas, tepatnya sebelah dada, manik-manik menghiasi baju itu, semakin membuatnya cantik.   Aku pun sangat menyukai warnanya. Soft.  Aku menghargai keinginan ayah untuk menyimpan baju itu.  Mungkin baju ini menyimpan kenangan terdalam di hati ayah. Walau belum pernah aku tanyakan pada ayah, kenapa beliau memilih baju itu?  Aku tak mau pertanyaanku hanya menambah lara  ayahku saja.
                Tapi apakah benar semua menyimpan kenangan tentang ibu? Semenjak baju itu ada dan hadir di antara belasan bahkan puluhan baju ibu yang lainnya.  Hanya  baju ini yang belum pernah ibu pakai, atau hanya sekedar mencobanya. Kasihan sekali, nasib baju pink ini. Semenjak hadir, hanya mengendap. Menggantung di lemari. Tak seperti baju baru yang lain. Entahlah. Biasanya ibu senantiasa sumringah, bahagia dan langsung memakai baju baru pembeliannya. Pun itu pembelian ayah atau siapa pun  yang membelikannya. Ibu bukan tipe orang yang senantiasa menunda, memakai baju baru.
                Jangankan baju yang sangat bagus atau mewah. Baju yang sederhana atau menurutku murah dan sangat tidak berselera dengan hati ibu, ia akan selalu memakainya walaupun hanya sehari.  Ibu senantiasa membiasakan baju itu pernah menempel di badannya, walaupun tidak dalam waktu yang lama. Hanya sekali misalnya. Selalu, ya selalu ibu pakai walau hanya dalam hitungan jam. Dan setelah itu ibu akan memberikannya untuk yang lain. Saudara ibu yang berada di kampung.
                Tapi ada apa dengan baju pink itu? Aku pun tak mengerti mengapa baju itu hanya menggantung dan  menjadi hiasan saja. Menjadi teman atau sahabat baju-baju lainnya. Pastilah baju itu ingin sekali berada di badan ibu. Ah, tak habis pikir.
                Baju yang aneh menurutku. Apanya yang salah. Seringkali diam-diam kuperhatikan, kuselidiki baju itu. Baju yang mahal. Itu kulihat dari cap yang menempel di belakangnya. Baju yang saat itu digandrungi ibu-ibu karena harganya. Merknya,  hingga menaikan prestasi ibu di mata yang lain. Entahlah semua menyimpan tabir yang aku sendiri tak pernah tau. Seringkali kucium baju itu. Lama menggantung tapi tetap saja menyimpan harum. Harum baru karena belum pernah dipakai. Segel serta cap masih menempel di baju ibu.
                “Bu, kenapa baju itu tak pernah ibu pakai?” tanyaku sambil membereskan baju yang telah kusetrika. Menggantungkan beberapa baju dinas ibu berderkatan dengan baju pink itu. “Ayah pandai sekali memilihnya, warnanya lembut bahannya juga asik. Hem,  enak sekali kayaknya di badan,” aku mencium baju itu, mendekatkannya ke pipiku.
                Ibu hanya tersenyum. Tak sedikit pun ia berniat untuk memberikan jawababnya  padaku. “Ibu ngak suka yah? Kalau tidak cocok kenapa tidak bilang saja sama ayah? Mungkin ayah akan menukarnya,” tiba-tiba saja pertanyaan itu ke luar dari bibirku.
                “Ngak. Sangat suka.” Ibu berbalik meninggalkanku. Meningglkan rasa penasaran dalam hatiku.
                Pernah suatu kali kulihat ibu berdiri mematung di depan lemari. Memperhatikan baju pink itu, dan tiba-tiba saja ibu terisak. Menutup kembali lemari itu. Entah apa yang ibu sebunyikan. Semenjak itu, kuniatkan dalam hati bahwa suatu saat akan bertanya pada ibu. Tentang baju itu. Tapi semua tak kupenuhi. Ibu meninggal secara mendadak. Dan yang paling menyakitkan adalah tentang perkataan orang yang mengatakan ibu meninggal  karena diguna-guna.
                Kini ibu telah tiada. Meninggalkan kenangan di hatiku. Kenangan yang indah. Ibu sangat menyayangi keluarga, pun ayah. Selama aku menjadi anaknya, tak pernah sekali pun kudengar keluh kesah ibu tentang keluarga, tentang ekonomi. Senantiasa ibu bersyukur.  Begitu pun pada ayah. Tak pernah sekali pun ibu menggerutu, apalagi sampai memaki. Ibu begitu hormat dan patuh pada ayah. Jika  ada masalah dengan ayah, kulihat ibu hanya mengalah. Ibu hanya diam tak sekali pun membantah perkataan ayah. Diam. Itulah mungkin yang ibu ajarkan pada kami anak-anaknya dalam  menyelesaikan masalah. Diam. Yah diam. Walau terkadang aku benci dengan diam ibu. Kuanggap diam seorang perempuan, menandakan bahawasanya ia adalah mahluk yang lemah. Menerima kekalahan. Menganggap laki-laki sebagai pemenang atas semua permasalahan yang ada. Sebagai seorang perempuan dewasa aku seringkali melihat ketidaksesuaian prinsip antara ibu dan ayah. Tapi ibu menyelesaikannya dengan diam dan diam.
                Rasa sakit begitu mendera hatiku. Ketika kutahu ayah akan menikah lagi. Sebenarnya aku setuju ayah menikah. Karena aku mengerti bahwa sorang laki-laki dewasa membutuhkan tempat berbagi, membagi masalah dalam suka dukanya. Tapi menurutku sangat tidak tepat waktu. Ayah menikah sebelum 40 hari ibu meninggal. Kemarin kulihat ayah bersedih menangisi kepergian ibu, tapi begitu cepatnya ia membalikan telapak tangan, berkata padaku bahwa ia akan menikah. Benarkah ayah mencintai ibu?
                Tante Mirna adalah pilihannya. Tetangga dekat yang hanya terhalangi beberapa rumah.
                “Tapi apakah tidak terlalu cepat, Yah?” tanyaku.
                “Tidak, Rat. Ayah sudah berfikir jauh hari. Ayah ingin seseorang mendampingi. Menemani ayah,” katanya parau seperti menyimpan luka dalam hatinya.
                “Baiklah, Yah. Moga itu yang terbaik untuk ayah.”
                “Makasih, Rat. Semoga dia dapat menjadi pengganti ibumu.”
                “Ya,” jawabku singkat. Sebenarnya aku  tak mau mengamini sikap ayah. Posisi ibuku takan bisa tergantikan oleh siapa pun. Ibu tetap ibu sejatiku. Tetap ibu kandungku. Dan Tante Mirna? Hanyalah seorang perempuan yang baru mekar di hati ayah. Tidak seperti ibu. Tapi aku tetap menghargai ayah untuk menikah dengan Tante Mirna. Setidaknya telah kupancangkan dalam hati, bahwa Tante Mirna adalah seorang perempuan yang usianya berada jauh di atasku. Dan aku harus menghormatinya. Itu saja, tak lebih.
                Penolakan justru ke luar dari Tante Yosi. Adik kandung ayah sendiri. Itu kulihat dari perdebatan  di suatu hari.
                “Lebih baik kau cari wanita yang lain yang lebih cocok. Jangan Mirna.”
                “Yos,  aku telah cocok dengannya, apa kau  mau aku tidak bahagia?”
                Tante Yosi terdiam.
                “Akan aku carikan yang lebih cantik. Terutama cantik hatinya?”
                “Apa kau pikir Mirna, wanita yang jahat? Hati-hati kalau bicara.”
                “Baiklah kalau itu sudah menjadi keputusanmu. Tapi maaf kalau hubungan kita menjadi renggang.”
                “Maksudmu?”
                “Aku menghormati keputusanmu, untuk tetap menikah dengan Mirna. Tapi kau pun harus memahami perasaanku, perasaan mendiang istrimu.”
                “Tak masalah.”
                Dan begitu akhirnya. Ayahku tetap menikah dengan Tante Mirna. Tanpa restu keluarga besarnya. Dan semenjak Tante Mirna berada di rumahku. Keluarga besar dari pihak ayah semakin menjauh, mereka tak pernah lagi berkunjung ke rumah. Dan seolah tak mau tau, dengan kehidupan keluarga ayah.
                Begitu pun ayah, seolah tak mau tau dengan kehidupan Tante Yosi. Ia menganggap, tanpa dukungan dan restu dari keluarganya, ia tetap dapat berdiri. Membina rumah tangga. Sama keras kepala. Tak ada lagi acara silaturahmi, kunjungan keluarga.  Meski suatu hari Tante Yosi dirawat di rumah sakit. Ayah tetap menolak menengok ketika kuajak. Hem, sungguh keterlaluan.
                Kini Tante Mirna ada di rumahku, menggantikan posisi ibuku. Kulihat mendung di wajah ayah tak terlihat lagi. Kini ia begitu ceria. Wajahnya tiap hari berseri-seri. Aku pun bahagia melihatnya. 
                Suatu senja kulihat ayah duduk di kursi depan. Kuseduh kopi kesukaan ayah, dan berniat membawanya kepada ayah. Langkahku terhenti ketika dari kamar muncul sosok Tante Mirna. Aku terkesiap. Baju pink peninggalan ibu begitu pas di badannya. Malah kalau aku harus berkata jujur mungkin baju itu sangat cocok di badan Tante Mirna, di banding ibu.
                “Beruntung, Mas, bajuku kini kembali lagi.” Tante Mirna berkata mesra pada ayahku.***

Dimuat di Majalah Mangle, 17 Januari 2013



CARPON LUCU
Korban Sinétron
Ku: Nina Rahayu Nadéa
                Maksakeun manéh ka dokter sosorangan. Da pamajikan keur indit gawé.  Ngubaran sakadang huntu, nu geus ampir dua poé nyayang. Pipi nepi ka bareuh jeung beureum. Beuteung panas balukar teu kaasupan daharan anu merenah. Tadina mah horéam ka dokter. Ngan geus teu kuat. Teu kuat nahan kasakit nu mingkin nyanyautan.
                Datang ka imah langsung wé obat didahar. Maksud téh, sangkan téréh leungit nyanyautanna. Tapi angger wé geuning can aya karasana. Matak kesel. Ah, ké meureun keur adaptasi heula obatna, cekéng di jero haté. Antukna diuk dina korsi hareupeun tivi. Teu lila ti masjid kadéngé adan Isya ngalanglaung.
                “Pa, abdi rék ka masjid heula nya! Rada lila da rék terus ngiluan pangajian.”
                “Sok.”
                “Pa?”
                “Naon deui?”
                “Omat nitip nya?”
                “Enya.”
                Kencling pamajikan indit ka masjid, ninggalkeun kuring. Ari kuring manco di hareupeun tivi. Maksud téh sangkan sakadang huntu teu karasa nyanyautan teuing, ari ningali hiburan mah. Jeung inget wé kana talatah pamajikan. Awak ngagolér dina korsi panjang. Bantal diteueulkeun kana pipi anu nyanyautan. Tapi angger wé geuning. Komo ningali acara anu pikasebeleun mah matak nambah panyakit baranahan.
                Kesel ngabandungan acara tivi, antukna jetrék tivi dipareuman. Gandéng. Tungtungna tumaninah dina korsi bari jeung ngararasakeun huntu nu nyanyautan. Teuing jam sabaraha harita, waktu pamajikan datang.
                “Heuh, meni kesel tadi mah ngiluan pangajian téh. Jeung aya acara tambahan sagala, pédah aya anakna  ustad ti dayeuh. Jadi wéh kapaksa ngadéngékeun manéhna méré wejangan. Bari teu paruguh. Da pikiran inget waé ka dieu.”
                Kuring  hudang. Ceg kana cai, regot diinum. Nyed! kana huntu aya nu ngurunyud, linu nyanyautan, waktu cai tiis keuna kana huntu anu nyeuri.
                “Haduuh...ampun.”
                “Kunaon, Pak?”
                “Kunaon.. kunaon. Nyaho nyeri huntu, maké jeung nanyakeun sagala!”
                “Naha lain geus dibéré obat ku dokter?”
                “Teu matih,” pok téh teugeug.
                “Aéh, Bapakna kumaha titipan téh?”
                “Boro-boro teu kaburu!”
                “Teu kaburu atawa teu ningali?”
                “Teu ningali. Tivina gé dipareuman.”
                “Heuh ieu mah dititipan téh, teu puguh. Jadi wéh teu  nyaho tuluyna. Sakitu diomat-omatan téh,” pamajikan ngagadeud.
                “Ieuh! boro-boro inget kanu kitu patut. Pan nyaho kuring nyeri huntu.”
                “Pan méméh indit, di dinya ngaenyakeun. Hanas kuring teu talatah ka batur.”
                “Sugan téh rék cageur. Da geus diobat. Ngeus atuh tong murang maring kitu,” kuring ambek.
                “Bisa ka batur tong murang-maring. Ari di dinya ngambek. Heuh dasar Haji Muhidin.”
                Éléh...éléh...nanaonan nyaruakeun kuring jeung Haji Muhidin sagala? Aing mah lain Muhidin. Tapi salaki manéh. Inget,” kuring beuki ambek.
                “Ah. Muhidin mah angger wé Muhidin. Gedé ambek. Jeung pangpangna teui inget kana amanat pamajikan. Lamun hayang disebut Haji Sulam mah kudu soléh. Amanat ti pamajikan geuwat dilaksanakeun. Lain diharé-harékeun. Dasar Muhidin.”
                “Kéla, naha jeung mamawa amanat sagala. Naha ari kuring teu ngalaksanakeun amanat naon?”
                “Heueuh pan tadi méméh ngaji. Ceuk kuring omat pangningalikeun sinétron Tukang Bubur Naik Haji. Ké caritakeun ka kuring kumaha dongéngna.”
                “Ya ampun. Ari manéh. Ceuk aing gé nyeri huntuuuu.”
                “Pan bisa bari ningali. Da ningali tivi mah lain ku huntu tapi ku panon.”
                “Enggeus ah lieur ngobrol jeung manéh mah,” kuring nguniang maksud rék ka kamar. Ngarasakeun huntu nu beuki nyanyautan jeung horéam ngabandungan pamajikan nu beuki nongtorowélang.
                “Ah, dasar Muhidin.” Pamajikan beuki ngahanakeun.
                “Geus lah tong ningali waé nu karitu patut. Kesel ngabandunganna.”
                Belewer sendal nu keur dipaké, dibalédogkeun kana tivi.  Prang... tivi peupeus sapada harita. Sendal kai, nenggel pisan kana tivi.
                “Halah siah jadi peupeus. Moal ningali deui Haji Muhidin atuh!”
                “Puas!”
                “Pokona gantian!”
                “Moal. Tamat riwayatna si Haji Muhidin téh.”
                Kuring meundeutkeun panto kamar satarikna. Teu miroséa ka pamajikan nu ceurik balilihan.***